Leerlingen met een ASS en/of AD(H)D diagnose hebben speciale aandacht en aanpak nodig. Rijschool André Severs is door Spectrum Brabant, www.rijles-en-autisme.nl, gecertificeerd om rijles te geven aan deze (speciale) leerlingen.

Rijgeschiktheid bij Autisme(ASS) en AD(H)D
ASS en AD(H)D zijn informatieverwerkingsstoornissen. Dat houdt in dat informatie welke via onze zintuigen (horen, zien, voelen en ruiken) anders bij jou binnenkomen en anders worden verwerkt. Je ervaart de wereld om je heen anders en je reageert daarom (soms) anders. Je bent daardoor niet minder, soms juist zelfs meer!

Er bestaan nogal wat vooroordelen over mensen met ASS of AD(H)D. Als jij de diagnose hebt, zul je hier vast wel eens mee te maken hebben gehad. Maar jij kan net zo goed als ieder ander rijlessen volgen en veilig deelnemen aan het verkeer. Echter zoals voor iedere leerling geldt: de één leert snel, makkelijk en de ander heeft wat extra tijd en begeleiding nodig. Tijdens de eventuele proefrijles en het intakegesprek zullen wij daar dan ook extra aandacht aan besteden. Als jij het goed vindt, kunnen je ouder(s) vaak ook bruikbare informatie geven over jou welke bij kunnen dragen om jou rijopleiding zo goed mogelijk vorm te geven.

Misschien herken jij jezelf (gedeeltelijk) in een van onderstaande beschrijvingen.
AD(H)D – Je wordt overspoeld door prikkels van buiten en van binnen. Onoplettendheid, impulsiviteit en hyperactiviteit komen je bekend voor. Het ontbreekt je aan een filter om dit lang genoeg af te kunnen remmen om aan de toekomst te denken. Ook heb je innerlijke en/of lichamelijke onrust. Bij theorie-leren heb je de neiging snel te lezen, word je snel afgeleid en “vergeet” je de tijd te nemen om te begrijpen wat je leest en ziet. Je ziet vaak dingen, die je afleiden(“Hé een paperclip!”) maar er niet toe doen. Je hebt de neiging om over van alles te willen praten en soms heb je moeite met autoriteit.

Heb je ADD dan ben je vooral druk in je hoofd, maar ben je vaak stiller en kun je op anderen wat dromerig over komen. Je goed kunnen concentreren en planmatig bezig zijn is vaak lastig voor jou.

PDD-nos –Je hebt een wat andere informatieverwerving- en verwerking. Je hebt wat meer tijd nodig. Je hebt vaak moeite met het lezen uit een boek. Visueel, plaatjes met extra uitleg, dat werkt bij jou vaak beter. In het verkeer zie je alle details maar kost het je moeite hoofd- en bijzaken te scheiden. Van hoofdzaken een geheel maken vraagt extra oefening. Vaak mis je enkele puzzelstukjes in het geheel of  leg je ze net even verkeerd neer. Anderen begrijpen je niet altijd. Taal wordt door jou letterlijk genomen. Grapjes/ gezegdes/ lichaamstaal begrijp je soms anders of helemaal niet.

Asperger –Je bent vaak meer dan gemiddeld intelligent en perfectionistisch. Je weet veel dingen beter en gaat daarover vaak in discussie met anderen. Je volgt vooral je eigen weg. Sociaal kan dit soms voor problemen zorgen, maar ook bij naar wat er volgens de regels van het rijden van je gevraagd wordt. Je legt de puzzelstukjes immers anders neer dan jouw omgeving. Daarom ziet jouw puzzel er soms totaal anders uit. Heb je PDD-nos of Asperger dan vind je het best lastig om goed naar je eigen handelen te kijken. Je kan soms ook erg boos worden op anderen omdat ze je niet begrijpen. Af en toe “ontplof” je gewoon en wellicht gooi je van alles kapot. Vaak duurt het wel een tijdje voor je weer rustig bent. Je kunt hier gewoon met mij over praten.

Er zijn nog veel meer variaties en vormen van uitingen van AD(H)D en ASS, geen mens is immers gelijk! Belangrijk tijdens de rijlessen is of je vooral een Taaldenker bent (denk je in woorden of begrippen) of een Beelddenker bent (denk je in beelden en gebeurtenissen). Jouw manier van denken en leren houden we voortdurend tijdens de gehele rijopleiding in de gaten. Uiteraard ook hoe je mogelijk omgaat met de spanningen tijdens het rij-examen. De WHWWW-methode (Wat,Hoe,Wie,Wanneer en Waar bij elke verkeerstaak en verkeerssituatie) alsmede de STOP-DENK-DOE methode zijn een beproefde werkwijze. Daarnaast zijn een duidelijke structuur tijdens de lessen, gereguleerde sociale interactie van belang om ons gezamenlijk doel te bereiken. Maar alles stap voor stap.

De Gezondheidsverklaring 
Iedereen die een rijbewijs wil halen moet een Gezondheidsverklaring in vullen op de website van het CBR. Deze verklaring bestaat uit een aantal vragen over je lichamelijke en geestelijke gesteldheid en wordt gebruikt om je rijgeschiktheid te kunnen beoordelen. Er wordt onder andere gevraagd of je onder behandeling bent (geweest) voor een psychiatrische stoornis, of je medicijnen gebruikt en of je nog andere aandoeningen hebt die het besturen van motorrijtuigen moeilijker maken. ASS en AD(H)D zijn psychiatrische stoornissen. Dus wanneer bij jou nu of in het verleden sprake is (geweest) van een diagnose ASS en/of AD(H)D zal je op één of meerdere vragen ‘ja’ moeten antwoorden. Op basis van jou antwoorden wordt er aanvullend onderzoek uitgevoerd en in de meeste gevallen zal je een rijtest moeten doen.

NB. Bij AD(H)D geldt tegenwoordig dat je NEE mag antwoorden indien de behandeling voor je 16e verjaardag is gestaakt én je geen medicijnen meer gebruikt. Wees vooral eerlijk bij het invullen van je Gezondheidsverklaring! Wanneer je later namelijk een verkeersongeluk veroorzaakt en de politie vermoedt dat hier een medische reden aan ten grondslag ligt dan zal deze hiervan melding maken bij het CBR en de betrokken verzekeringsmaatschappijen.

Aangepaste examens
Je doet 2 examens, Theorie en Praktijk. Beide examens zijn hetzelfde als voor ieder ander. Alleen kun je bij je Theorie-examen kiezen voor de manier waarop je je examen doet. Hierin kan ik jou uiteraard adviseren. Bij het Praktijkexamen krijg je een examinator, die speciaal opgeleid is voor het afnemen van examens bij kandidaten met ASS/AD(H)D.